Als kinderen een paar maanden oud zijn krijgen ze hun eerste melktandjes. Na een paar jaar moeten die tanden plaats maken voor volwassen tanden. Dit gebeurt meestal als kinderen rond de vijf of zes jaar oud zijn. In groep drie van de basisschool zie je dan ook heel wat kinderen met een fietsenrekje in hun mond.
Melktanden
Sommige baby’s worden geboren met een paar melktanden, maar meestal komen de tandjes pas na een paar maanden door. Uiteindelijk hebben kinderen 20 melktanden. Naarmate kinderen ouder worden zullen hun kaken ook groeien, de melktanden zijn niet voldoende om dit gebit op te vullen, daarom zullen ze plaats moeten maken voor volwassen tanden.
Tanden wisselen
Rond het vijfde of zesde levensjaar beginnen de volwassen tanden te groeien, hierdoor worden de melktanden naar boven geduwd. Dit proces zorgt er ook voor dat de wortels van de tanden als het ware opgelost worden. Het gevolg is dat de tanden los gaan zitten en uiteindelijk uitvallen. Tegen de tijd dat een kind 12 jaar oud is zullen alle tanden gewisseld zijn.
Wiebelende tanden
Als je tanden klaar zijn om te wisselen beginnen ze een beetje te wiebelen. Het duurt even voordat die tanden ook echt uit je mond zullen vallen. Tot die tijd is het verstandig om ze nog steeds goed te poetsen. De reden dat je ze nog goed moet poetsen is om te zorgen dat je onderliggende volwassen tanden gezond en zonder cariës kunnen groeien.
Ook mag je gewoon blijven eten. In sommige gevallen doet het een beetje pijn, je kunt dan een milde pijnstiller voor kinderen nemen. Als de tand echt los zit mag je proberen hem eruit te trekken.
Tandenfee
Over de hele wereld zijn er verschillende tradities als het gaat om wisselen van tanden. In Nederland krijgen kinderen vaak een klein cadeautje of een leuk potje om hun tandjes in te bewaren. Maar leuker is eigenlijk de traditie van de tandenfee. Kinderen leggen ‘s nachts hun tandje onder het kussen en vinden hier de volgende dag geld voor in de plaats of een cadeautje.
De volgorde van het wisselen
Over het algemeen begint het wisselen van de tanden bij de onderkaak. De snijtanden zijn meestal de eerste tandend die gewisseld worden. Terwijl de volwassen snijtanden doorkomen zullen er volwassen kiezen groeien achter de bestaande kiezen. Een jaar na het begin van het wisselen zullen de bovenste snijtanden gewisseld worden. De rest van de tanden zullen de volgende jaren gewisseld worden.
Verstandskiezen
Verstandskiezen komen niet direct door. Deze kiezen komen vaak pas tussen de 17 en 21 jaar. Deze grote kiezen moeten vaak verwijderd worden omdat ze tegen andere kiezen aandrukken of zorgen voor ontstekingen. In veel gevallen is het moeilijk om deze verstandskiezen schoon te maken waardoor tandvleesontstekingen en cariës ontstaat. De kiezen kunnen bij de tandarts onder plaatselijke verdoving, of in het ziekenhuis onder algehele narcose worden verwijderd.